Κοιμηθείτε για να... θυμηθείτε

Ο εγκέφαλος συγκρατεί καλύτερα τις πληροφορίες, αν έχει μεσολαβήσει ύπνος. Αυτό είναι το συμπέρασμα γερμανών και ελβετών νευροεπιστημόνων.

Ο καλύτερος τρόπος λοιπόν για να μην ξεχνάει κανείς, ειδικά αν είναι μαθητής, είναι να κοιμάται για λίγο μετά το διάβασμα και γενικότερα την εκμάθηση νέων πραγμάτων.

Ερευνητές από το τμήμα Νευροενδοκρινολογίας του πανεπιστημίου του Λούμπεκ και τον Μπιόρν Ρας του Τμήματος Γνωσιακής Νευροεπιστήμης του πανεπιστημίου της Βασιλείας στην Ελβετία, έκαναν δοκιμές απομνημόνευσης σε 24 εθελοντές.

Η μελέτη έδειξε ότι ο εγκέφαλος διαφυλάσσει καλύτερα τις μνήμες αν έχει μεσολαβήσει ύπνος.

Η διαδικασία αποθήκευσης και ανάκλησης πληροφοριών είναι άκρως πολύπλοκη. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι οι πρόσφατες μνήμες αποθηκεύονται προσωρινά στην περιοχή του ιππόκαμπου του εγκεφάλου. Η ενεργοποίηση αυτών των μνημών λίγο μετά τη μάθηση παίζει καθοριστικό ρόλο στη μεταφορά τους στον πιο μόνιμο αποθηκευτικό χώρο του εγκεφάλου, το νεοφλοιό.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αν κάποιος δεν κοιμάται, αυτή η περίοδος επανενεργοποίησης καθιστά τις μνήμες πιο ευάλωτες στη λήθη.

Αν, για παράδειγμα, κάποιος μάθει μια δεύτερη εξίσωση ή ένα δεύτερο ποίημα λίγο μετά την εκμάθηση της πρώτης εξίσωσης ή του πρώτου ποιήματος, θα είναι πιο δύσκολο να μεταφερθούν το πρώτο ποίημα και η πρώτη εξίσωση στην μακροχρόνια μνήμη και έτσι θα είναι πιο εύκολο να ξεχαστούν.

Αν όμως κανείς κοιμηθεί στο μεταξύ, έπειτα από την αρχική μάθηση, τότε αυτά που έμαθε παραμένουν καλύτερα στην μνήμη του.

Οι Γερμανοί επιστήμονες με βάση τις λειτουργικές μαγνητικές τομογραφίες που έκαναν στον εγκέφαλο των εθελοντών, εκτιμούν ότι αυτό συμβαίνει επειδή κατά τα πρώτα κιόλας λεπτά του ύπνου τα αρχικά δεδομένα της μάθησης μεταφέρονται από τον ιππόκαμπο στο νεοφλοιό.

Μετά από 40 λεπτά ύπνου σημαντικά τμήματα της βραχυπρόθεσμης μνήμης είχαν μεταφερθεί στην μακροπρόθεσμη, οπότε δεν ήταν δυνατό πλέον να διαταραχθούν και να επικαλυφθούν από νέες πληροφορίες-μνήμες που αργότερα θα εισέρχονταν στον ιππόκαμπο.

Η διαπίστωση αυτή μπορεί να βοηθήσει στην εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς και στην αποκατάσταση ασθενών με μετατραυματικό σύνδρομο λόγω ακραίων εμπειριών.

Η Σουζάν Ντίκελμαν που ήταν υπεύθυνη για τη μελέτη, διευκρίνισε ότι η ανθρώπινη μνήμη δεν είναι παρόμοια με αυτή του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Αντίθετα με την τελευταία, είναι απολύτως δυναμική και υπόκειται σε συνεχείς αλλαγές υπό την επίδραση διάφορων επιρροών. Έτσι, η ανάμνηση δεν αποτελεί απλώς την ανάγνωση αποθηκευμένων δεδομένων σε ένα σκληρό δίσκο, αλλά μια διαδικασία ανακατασκευής, όπου οι μνήμες αδιάκοπα μεταβάλλονται και διαστρεβλώνονται.

Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Neuroscience.

Posted in: