Είκοσι χρόνια γιατροί του κόσμου

Με τα έργα τους μιλούν απτά, κοιτάζοντας την ανθρώπινη δυστυχία στα μάτια και παίρνοντας θέση δράσης απέναντι σ' αυτήν. Με την παρουσία τους, τα ακουστικά ή το νυστέρι τους, τα φάρμακα ή τα τρόφιμα που συλλέγουν, δίνουν μαθήματα γραφής, ως μία σοβαρή Μη Κυβερνητική Οργάνωση (ΜΚΟ). Τους βρίσκεις στην Ελλάδα, γι' αυτούς που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα- αλλοδαπούς και Έλληνες- αλλά και εκεί όπου πόλεμος ή φυσικές καταστροφές δοκιμάζουν ανθρώπινες ζωές και συνθήκες στοιχειώδους αξιοπρέπειας.

Οι Έλληνες Γιατροί του Κόσμου (ΓτΚ) δημιουργήθηκαν το 1990 και, μολονότι συνιστούν αναπόσπαστο κομμάτι της διεθνούς ιατρικής, ανθρωπιστικής οργάνωσης με 16 γραφεία εκπροσώπησης, παραμένουν μία γνήσια ελληνική ΜΚΟ, με πάνω από 5.000 μέλη και τουλάχιστον 600 εθελοντές, διατηρώντας την οικονομική και διοικητική τους ανεξαρτησία. Πιστεύουν ότι η υγεία είναι δικαίωμα και όχι προνόμιο και ότι ο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στην ανθρωπιστική βοήθεια.

Μια επίσκεψη στην έδρα τους, στην πλατεία Κουμουνδούρου στην Αθήνα, όπου βρίσκεται το Ανοιχτό Πολυατρείο με το φαρμακείο τους, ο ξενώνας και τα γραφεία τους, δίνει τη διάσταση της σταθερής και ακούραστης αποστολής των ΓτΚ που λειτουργούν απόλυτα εθελοντικά, χαρίζοντας από τον ελεύθερο χρόνο τους φροντίδα σε ανθρώπους που την έχουν ανάγκη. Εκεί διαπιστώνει κανείς έναν καλά οργανωμένο μηχανισμό που μπορεί να διαχειριστεί με ετοιμότητα, όχι μόνο επείγουσες ανάγκες σε περιόδους κρίσεων, αλλά και καθημερινά προβλήματα.

Το 95%, όπως μας λέει ο διευθυντής Νικήτας Κανάκης, των ανθρώπων που περιθάλπουν είναι πρόσφυγες και μετανάστες, που με την αύξησή τους έδωσαν ώθηση στην οργάνωση τα τελευταία χρόνια να επεκτείνει τα πολυϊατρεία της στη Θεσσαλονίκη και στα Χανιά, για να δώσει ανακούφιση, μέσα σε μία δεκαετία, σε περισσότερους από 140.000 ασθενείς στην Ελλάδα, με ένα μέσο όρο σήμερα ιατροφαρμακευτικής υποστήριξης σε πάνω από 16.000 άτομα τον χρόνο.

Για τις ανάγκες αυτών των ανθρώπων υπάρχει και ένα σχεδόν πλήρες φαρμακείο που εφοδιάζεται στο μεγαλύτερο βαθμό από τους απλούς πολίτες, συγγενείς αρρώστων που έφυγαν από τη ζωή και δεν θέλουν να πετάξουν τα φάρμακα στα σκουπίδια. Στον ξενώνα που λειτουργεί στους επάνω δύο ορόφους οι φιλοξενούμενοι αυτή τη στιγμή είναι 47, άνδρες στον πρώτο και οικογένειες ή γυναίκες με μικρά παιδιά, χωρισμένοι σε δύο πτέρυγες στο δεύτερο.

«Αυτό το μωρό γεννήθηκε εδώ» μας λέει ο κ. Κανάκης, αντικρίζοντας την 32χρονη Αφγανή Ζάχρα με το μωρό της στην αγκαλιά στο διάδρομο του ξενώνα. Είναι εκεί με τον άνδρα της εδώ και περίπου οκτώ μήνες. Ο μέσος όρος διαμονής συνήθως ανέρχεται σε 4 με 7 μήνες.

Από το 1999 που ιδρύθηκε στην Πεντέλη το Κέντρο Υποδοχής Προσφύγων Κούρδων και ο ξενώνας αργότερα, έχουν φιλοξενηθεί μέχρι σήμερα περίπου 9.770 άτομα με παροχές στέγης, τροφής και νομικής και κοινωνικής υποστήριξης, μας εξηγεί η κοινωνική λειτουργός Νάνσυ Ρετινιώτη.

Τους ΓτΚ τους βρίσκουμε να δραστηριοποιούνται στις περισσότερες πύλες εισόδου προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα: Λέρο, Μυτιλήνη, Ελαφόνησο, Κω, Χανιά, Πάτμο, Πάτρα, Σούνιο και Κάρυστο. Είναι εκεί για να καταγράψουν τα προβλήματα και να περιθάλψουν τους ανθρώπους που συνήθως φθάνουν εξαθλιωμένοι.

Έξω από την έδρα τους βλέπουμε τις ιατρικές κινητές μονάδες της οργάνωσης. Η μία είναι παιδο-οδοντιατρική- οφθαλμολογική, η δεύτερη είναι Μονάδα Ενημέρωσης για εφήβους (e-Κιβωτός), ενώ μία άλλη, βασισμένη στο πρόγραμμα «Ναι στη ζωή- Δρόμοι της Αθήνας», προσφέρει στην Ομόνοια ιατρική και ψυχολογική υποστήριξη εξαρτημένων ατόμων. Άξιο λόγου, επίσης, είναι και το 5ετές πρόγραμμα εμβολιασμών και παροχής πρωτοβάθμιας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε πληθυσμούς Ρομά σε 4 καταυλισμούς (Ασπρόπυργο, Λιόσια, Αγ. Παρασκευή και Δραπετσώνα), το οποίο επεκτάθηκε και στη Βόρεια Ελλάδα.

Σε τι να αναφερθεί κανείς, γυρίζοντας πίσω σε μία εικοσαετία γεμάτη «παγκόσμιο παρόν» των Γιατρών του Κόσμου στην απόγνωση; Στους πολέμους που διαμέλισαν χώρες σκίζοντας χάρτες στα Βαλκάνια, στην Αφρική, στους αμείλικτους σεισμούς και στα τσουνάμια της Ασίας, στους αριθμούς των τραυματιών, των άστεγων, των ορφανών παιδιών που περιέθαλψαν;

Βοσνία, Κόσοβο, Γκράνιτσα, Μαυροβούνιο, Πρίστινα, Αλβανία, Γεωργία, Παλαιστίνη, Λωρίδα της Γάζας, Δυτική Σαχάρα, Αφγανιστάν, Αζερμπαϊτζάν, Τουρκία, Αλγερία, Λίβανος, Καμερούν, Σομαλία, Αιθιοπία- Ερυθραία, Ακτή Ελεφαντοστού, Ιράκ, Κουρδιστάν, Βαγδάτη, Σουδάν- Νταρφούρ, Ινδία, Σρι Λάνκα, Ονδούρα Σουμάτρα. Είκοσι χρόνια παρουσίας- με βάση, όπως δηλώνουν, τις αρχές της ανεξαρτησίας, της ουδετερότητας και της αμεροληψίας- στην αγωνία των ανθρώπων με προγράμματα περίθαλψης, επισιτισμού, στήριξη ή ανοικοδόμηση νοσοκομείων, εμβολιασμών.

Πιο πρόσφατη, πριν από περίπου έναν χρόνο, η άμεση παρουσία τους, 5 μέρες μετά τον τρομακτικό σεισμό στην Αϊτή, όπου παρέμειναν χωρίς στήριξη από κανέναν επίσημο κρατικό ή μη φορέα επί πέντε μήνες, χάρη στο υστέρημα των Ελλήνων πολιτών και δεκάδων εθελοντών τους, που πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους εκεί.

Ακρογωνιαίος λίθος για τους πόρους της οργάνωσης είναι, όπως μας λέει ο κ. Κανάκης, οι συνδρομές και οι δωρεές μελών, δωρητών και υποστηριχτών της οργάνωσης, που ανήλθαν πέρυσι σε 620.000 ευρώ. Σημαντικό μερίδιο έχουν οι χορηγίες εταιρειών και ιδρυμάτων καθώς και τα ταμεία της Ε.Ε., κρατικών και διεθνών οργανισμών. Διατηρώντας αυστηρά τον μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα, οι ΓτΚ με δική τους απόφαση υπόκεινται, κάθε χρόνο, σε έλεγχο ορκωτών λογιστών και δημοσιοποιούν τη διαχείριση των πόρων τους. Από εκεί διαφαίνεται ότι συνολικά διατέθηκαν σε προγράμματα 1,3 εκατ. ευρώ.

Σε τόσο δύσκολους καιρούς, μας λέει ο κ. Κανάκης, το δικαίωμα στη ζωή και την αξιοπρέπεια, δεν είναι πλέον ούτε αυτονόητο, ούτε προφανές, ούτε αυταπόδεικτο. Αυτό ακριβώς το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα έχουμε υποχρέωση γιατροί και νοσηλευτές, να υπερασπιστούμε. Όχι μόνο με τη δράση και τη φυσική μας παρουσία, αλλά και δυναμώνοντας τη φωνή μας και οπλίζοντας τις προσπάθειές μας με τα απαραίτητα ερευνητικά και θεωρητικά εφόδια. Γιατί «ταπεινοί και καταφρονεμένοι, δικαιούνται ίδιο ενδιαφέρον, αντίστοιχη φροντίδα, ισότιμη μέριμνα. Αυτή είναι πέρα από την καθημερινή μας δράση, η νέα πρόκληση για την οργάνωσή μας».

Posted in: ΥΓΕΙΑ